بررسی تاثیر اجرای الگوی توانمندسازی خانواده محور بر کیفیت زندگی بیماران تحت جراحی پیوند کلیه

پیش‌زمینه و هدف: پیوند کلیه یکی از درمان‌های اصلی بیماران با مرحله نهایی بیماری کلیه می‌باشد. پیوند کلیه اگرچه می‌تواند موجب بقای طولانی و کاهش هزینه گردد، اما عاری از عوارض نبوده و کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. با توجه به این‌که ارتقاء کیفیت زندگی در این بیماران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، لذا این مطالعه باهدف تعیین تأثیر اجرای الگوی توانمندسازی خانواده محور بر کیفیت زندگی بیماران پیوند کلیه مراجعه‌کننده به درمانگاه پیوند مرکز آموزشی درمانی بیمارستان امام خمینی (ره) ارومیه در سال 1395 انجام گرفت. مواد و روش کار: پژوهش حاضر یک کارآزمایی بالینی با دو گروه مداخله و کنترل بود که بر روی 60 بیمار و 60 عضو فعال خانواده واجد معیارهای ورود مراجعه‌کننده به مرکز پیوند مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) ارومیه در سال 1395 انجام شد. پس از نمونه‌گیری به روش در دسترس، نمونه‌ها به‌طور تصادفی به دو گروه مداخله (30 بیمار همراه با 30 عضو فعال خانواده) و کنترل (30 بیمار و 30 عضو فعال خانواده) تقسیم شدند. ابزارهای پژوهش، پرسش‌نامه اطلاعات جمعیت شناختی و پرسشنامه اختصاصی پیوند کلیه KTQ25 بود که در دو مرحله قبل و بعد از اجرای الگوی توانمندسازی خانواده محور تکمیل شد. برای گروه مداخله الگوی توانمندسازی خانواده محور در چهار محور تهدید درک شده، مشکل‌گشایی، مشارکت آموزشی و ارزشیابی در قالب 11 جلسه آموزشی گروهی و پیگیری به مدت 2 ماه انجام گرفت. به‌منظور تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. یافته‌ها: در این مطالعه نتایج آزمون آماری تی مستقل نشان داد که بعد از مداخله، بین میانگین نمره کیفیت زندگی گروه مداخله و کنترل تفاوت آماری معنی‌دار وجود داشت (0001/0>p). میانگین نمره کل کیفیت زندگی در گروه مداخله قبل از مداخله 05/1±97/3 بود که بعد از مداخله به 77/0±80/5 افزایش یافت که این تفاوت معنی‌دار بود (0001/0>p). آزمون t مستقل نشان داد که میانگین نمره کل کیفیت زندگی بین گروه مداخله و کنترل پس از مداخله تفاوت معنی‌دار دارد (05/0> p). بحث و نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان داد که اجرای الگوی توانمندسازی خانواده محور بر کیفیت زندگی بیماران پیوند کلیه مؤثر است. بنابراین ایجاد یک برنامه مراقبتی جامع با حضور خانواده‌ها همراه با پیگیری مداوم برای بیماران پیوند کلیه پیشنهاد می‌شود.